-
Etica legal (Heraldo Escolar)
A bióloga Lynn Margullis nos amuestra que toz os organismos mayors que as bacterias son, de manera intrinseca, comunidaz y que “a vida no conquirió a planeta por medio de combates, sino grazias a la cooperazión”. Por a suya parte, Paco Puche espresa que “a tendenzia fundamental en a dinamica d’a vida ye a cooperazión universal”. Fren a istas uelladas eticamén lempedas, o mandau d’a competenzia individualista escabona a idea d’o bien común y s’enalteix en a economía, en o esporte y en o treballo. Kropotkin fabló de cooperazión, solidaridat, cudiau mutuo y reparto chusto de recursos como ferramientas clau ta lo progreso d’a soziedat. Muitos siñamos istos prenzipios pero…
-
Las clases, cauce plural (Heraldo Escolar) Foto: Jaime Perpinyà
Regreso a casa después de asistir a la proyección de un documental en la Facultad de Educación de Zaragoza y cuando me siento en mi sillón favorito tengo que sacudirme el polvo de mis zapatos. Es extraño, pues no he pisado tierra, pero mi ropa acoge el aroma de las calles de mi barrio Oliver, en mis ojos aún brilla la luz del sol de su atardecer, mi memoria acaricia el paisaje de las voces de los niños. Orencio Boix, director del proyecto, nos recuerda que documental y docencia comparten etimología: “docere”, enseñar, incluso mostrar. Es verdad, como lo es que Oliver, sin prestar raíz semántica, es sinónimo de crecer,…
-
No vale no valer (Heraldo Escolar)
Ye dezidiu: a “superazión personal”, o/o “esito personal” y l’acumulazión de “meritos” son as alfayas d’a corona. A individualizazión ye una verdat absoluta que impide que atros rayos de luz pleguen dica nusatros y pretende alexar-nos de valors relacionales y colectivos. Cualques ideas prosimas a lo trunfo de l’individuo por alto de l’abanz como soziedat trunfan a costa de marcar diferenzias entre una escuela ta febles y una escuela ta poderosos. D’iste modo ye más difizil que determinatas personas que provienen d’entornos desfavorecidos alcanzen o bienestar, pus enfoques como l’aprendizache cooperativo, a diversidat u o creximiento en entornos criticos no conseguen ubrir-se trango enmeyo d’una enreligo meritocrática d’imposible transito. A…
-
Equipos directivos, ladera compartida (Heraldo Escolar) Foto: Jaime Perpinyà
Una de las claves para la mejora educativa es la dirección escolar. Quienes hemos vivido o vivís esta experiencia sabemos que para que un proyecto directivo se acerque al éxito es fundamental fomentar la participación de la comunidad, sobre todo del claustro. Es decir, propiciar la autonomía para poner en marcha iniciativas y escuchar sus necesidades y propuestas, procurando su buen término. En cierta ocasión una persona recordó en público que en su primera visita a nuestro centro le habíamos dicho: “Aquí cuidamos a la gente”. Y en ese “cuidamos” iban implícitas ideas como facilitar el desarrollo personal y profesional. “¿Qué es lo que necesitas?», preguntábamos para así presentar el…
-
Reimaginar chuntos o futuro (Heraldo Escolar)
A educazión ye una fayena colectiva. A l’amparo d’ixa convizión s’ha elaborau o que se dará en clamar l’informe Sahlework, baixo o titol ‘Reimaginar chuntos os nuestros futuros. Un nuevo contrato sozial ta la educazión’, sucesor de l’informe Delors. L’exe central rodeya a nezesidat de preguntar-nos cómo nos relazionamos entre nusatros pero tamién cómo nos relazionamos con a planeta y con a tecnolochía. En palabras de Sobhi Tawil, coordinador d’o documento, vivimos una cochuntura marcada por “a degradazión medioambiental, l’incremento d’as inequidades, a regresión d’os dreitos umanos/umans y l’auche d’os populismos, l’azelerazión d’a dichitalizazión y a intelichenzia/lizenzia/lizenzía artifizial y a inzertidumbre d’o futuro d’o treballo”, por o que ye inevitable…
-
Competenzias y aprendizache colectiu (Heraldo Escolar)
Se diz que as crisis son oportunidaz pa reflesionar sobre o sentiu d’a vida y ubrir nuevas finestras de posibilidaz. En un mundo asimetrico y esterizau por a tragedia i bi-ha días que se fa difizil vivir. En ocasions dica imposible. Manimenos, quiero pensar que no podrán con este milars de corazons fuertes que traquían en o tuyo peito, os de tantos y tantos dozens que día a día sustienen con o suyo entrega a riseta d’as nuestras creaturas. Quiero rescatar dos enseñanzas que nos ha dixau a istoria rezién: a nezesidat de promozionar contenius interdisziplinars y/u transdisciplinares y a importanzia d’aprender a vivir y conoxer a soziedat pa millorar-la.…
-
Competencias y aprendizaje colectivo (Heraldo Escolar) Foto: Jaime Perpinyà
Se dice que las crisis son oportunidades para reflexionar sobre el sentido de la vida y abrir nuevas ventanas de posibilidades. En un mundo asimétrico y estremecido por la tragedia hay días que se hace difícil vivir. En ocasiones hasta imposible. Sin embargo, quiero pensar que no podrán con estos miles de corazones fuertes que laten en tu pecho, los de tantos y tantos docentes que día a día sostienen con su entrega la sonrisa de nuestras criaturas. Cuesta escribir de lo importante, pero quiero rescatar dos enseñanzas que nos ha dejado la historia reciente: la necesidad de promocionar contenidos interdisciplinaresy/o transdisciplinares y la importancia de aprender a vivir y conocer la sociedad para mejorarla. Hay que llevar…
-
Lo infinito en un documento (Heraldo Escolar)
“A burocrazia nos afoga”. Qué dozén no ha feito ista afirmazión en bella ocasión? Ye mui fazil adubir l’aplauso cuan dezimos isto y bien, d’alcuerdo: ye verdat. Cumplimentar documentazión ye una pesada carga que asumimos con enueyo y que nos supone un esfuerzo, dezimos, que podríanos emplegar en causas más nobles. Qué pensaríanos si atros profesionals informasen a los suyos colegas de viva voz y no i ese constanzia d’as suyas azions? No ye azeptable sepultar a los dozens con toneladas de desichenzias documentals, pero tampoco admite muito recorriu quejarnos debán de cualsequier requerimiento, por mui razonable que pueda estar. En o punto meyo, alavez. Proclamo a mía fe en…
-
Comunidades cuidadoras (Heraldo Escolar) Foto: Jaime Perpinyà
Un principio que ampara nuestra fe en la educación es que nuestros sistemas deben cuidar la cooperación, propiciar la compartición y facilitar el diálogo para construir colectivamente los aprendizajes. Además asumimos el posicionamiento democrático en la toma de decisiones porque creemos que la escuela es una comunidad que cuida y una realidad que acoge lo propio y lo colectivo como un valor precioso. En entornos de avanzado espíritu participativo se consideran la clave de toda iniciativa comunitaria, propuestas que se amparan en conceptos como “la ciudad de los cuidados”. Hace unos días compartimos encuentro con el CEIP “Domingo Miral”. En este colegio, como en otros muchos, se hace realidad el…
-
Escuela manchada de sociedad (Heraldo Escolar) – Foto: Jaime Perpinyà
Ya tenemos el documento que pretende contribuir a modelar la profesión docente. Organizado en torno a la formación inicial y permanente, acceso a la profesión, especialidades y desarrollo profesional, trata de responder al desafío histórico de disponer de un estatuto docente. Sin embargo, habrá que afrontar un camino jalonado por innumerables posadas en las que encontrarnos y compartir las aventuras que el viaje nos regalará. En sus estancias hablaremos de esas pruebas específicas de acceso en las que tan importantes serán la competencia comunicativa y el razonamiento lógico-matemático. Consideraremos la razón de las actitudes y competencias y nos encontraremos con más asignaturas sobre didática. Nos hablarán de un sistema dual…
-
Lo clima escolar, voz incompleta (Heraldo escolar)
Escribamos sobre d’o clima escolar. Un buen amigo me charraba d’o buen ambient que i hai en o suyo centro y me pregunté per las razons que podesen explicar-lo. En seguida pensé en as personas, seres que trascienden la norma. Qué important que i haiga qui contribuiga a amillorar ixa atmosfera necesaria pa sentir-nos bien. Y me dicié que en ixe aniello cal engarzar qualques piedras. Una d’ellas ye un prochecto educativo quiesto per la comunidat que totz sintamos como propio. Unatra, lo treballo en equipo. Quanto mas cerca las personas, mas luen la dificultat. La tercera, aprender a chestionar las situacions de contraste d’ideyas. La quarta, comunicar, pus aporta…
-
El clima escolar, voz incompleta (Heraldo Escolar) – Foto: Jaime Perpinyà
Escribamos sobre del clima escolar. Un buen amigo me hablaba del buen ambiente que hay en su centro y me pregunté por las razones que pudieran explicarlo. En seguida pensé en las personas, seres que trascienden la norma. Qué importante que haya quien contribuya a mejorar esa atmósfera necesaria para sentirnos bien. Y me dije que en ese anillo hay que engarzar algunas piedras. Una de ellas es un proyecto educativo querido por la comunidad que todos sintamos como propio. Otra, el trabajo en equipo. Cuanto más cerca las personas, más lejos la dificultad. La tercera, aprender a gestionar las situaciones de contraste de ideas. La cuarta, comunicar, pues aporta intención de…
-
El Día de la Paz en Alcorisa, un símbolo de la educación aragonesa
En Enero de 1994 celebramos nuestro primer Día de la Paz en Alcorisa. Fue la primera ocasión en que cantamos todos juntos la canción «Nadie se quede atrás» y lo hicimos en la Plaza de los Arcos, en pleno corazón de Alcorisa. Fue el comienzo de una hermosa historia de amor y compromiso con nuestra comunidad. Hoy, 28 años después, sigue siendo un luminoso símbolo que nos enseña mil caminos en los que nadie se quede atrás.
-
No me dixez sola (Heraldo Escolar)
Levo un tiempo tratando de contestar cualques preguntas que pueblan as nuestras carreras educativas y abitan as nuestras mentes dozens, maltreitas por a violenzia d’a pandemia. Difizil fayena. Uei, aquí, confieso que, encorralau por a confusión, he optau por intresar-me tan solo por as comunidaz que desarrollan proyeutos globals, porque no i hai pon más robusto que un equipo cohesionado arredol d’una idea de busqueda. Por ixo m’emplego a fondo en conoxer esperenzias que prexinan futuros posibles y afruentan a gravísima fallita sozial que ya esistiba, amplificada con a espansión d’o virus. Pasó o tiempo d’o esfuerzo en singular, zierto, pero asumamos que vivimos una preocupán tendenzia ta la individualidat…
-
No me dejéis sola (Heraldo Escolar) – Foto: Jaime Perpinyà
Llevo un tiempo tratando de contestar algunas preguntas que pueblan nuestras calles educativas y habitan nuestras mentes docentes, maltrechas por la violencia de la pandemia. Difícil tarea. Hoy, aquí, confieso que, acorralado por la confusión, he optado por interesarme tan solo por las comunidades que desarrollan proyectos globales, porque no hay nada más robusto que un equipo cohesionado en torno a una idea de búsqueda. Por ello me empleo a fondo en conocer experiencias que imaginan futuros posibles y afrontan la gravísima quiebra social que ya existía, amplificada con la expansión del virus. Pasó el tiempo del esfuerzo en singular, cierto, pero asumamos que vivimos una preocupante tendencia…
-
Escuela tacata de soziedat (Heraldo Escolar)
Ya tenemos o documento que pretende contribuyir a modelar a profesión dozén. Organizau arredol d’a formazión inizial y permanén, azeso a la profesión, espezialidaz y desembolique profesional, trata de responder a lo espolón istorico de disposar d’un estatuto dozén. Manimenos, caldrá afrontar un camino jalonado por innombrables posadas en as cualas trobar-nos y compartir as aventuras que o viache nos regalará. En as suyas estanzias fablaremos d’ixas prebas espezificas d’azeso en as cualas tan importans serán a competenzia comunicativa y o razonamiento lochico-matematico. Consideraremos a razón d’as actituz y competenzias y nos trobaremos con más asignaturas sobre didática. Nos fablarán d’un sistema dual de formazión y nos convidarán a abordar…
-
Benito Gómez, intérprete de la vida
Te diré, Benito, amigo, que eres un hombre de caminos fraternos. En cada recodo, en todas las veredas hay una melodía que te busca y no es difícil que un viento aliado te encuentre, porque sabes disponer la acogida como el inmejorable anfitrión que eres. Te conocí hace casi veinticinco años, cuando llamaste a nuestra puerta con la prudencia por compañera. En seguida pusiste tu saber y tu voluntad al servicio de los demás y descubrimos que acababa de llegar a nuestras vidas un ser luminoso, inspirador. Lo supimos cuando nos miramos a los ojos y vimos, en ese pozo de bondad que es tu mirada, que nos invitabas…
-
Leyer ye volar (Heraldo Escolar)
Dice Irene Vallejo de José Luis Melero que “él expresa mejor que nadie, con amor y humor, la felicidad de leer y saber” y lo hace en la presentación del último libro del escritor zaragozano, “Lecturas y pasiones”. No cabe mejor relación entre dos universos que la que se da entre la palabra y el corazón, una idea que solo podemos hacer nuestra leyendo. Leyendo a Irene, leyendo a José Luis, leyendo a Julio, leyendo a leyendo a Soledad, leyendo a César, leyendo a Mario, leyendo a Almudena. Leyendo. En la escuela nos miramos a los ojos y nos preguntamos: ¿qué es lo importante? ¿Aprender a leer para saber? ¿Aprender…
-
Leer es volar (Heraldo escolar) – Foto: Jaime Perpinyà
(Foto: Jaime Perpinyà) Dice Irene Vallejo de José Luis Melero que “él expresa mejor que nadie, con amor y humor, la felicidad de leer y saber” y lo hace en la presentación del último libro del escritor zaragozano, “Lecturas y pasiones”. No cabe mejor relación entre dos universos que la que se da entre la palabra y el corazón, una idea que solo podemos hacer nuestra leyendo. Leyendo a Irene, leyendo a José Luis, leyendo a Julio, leyendo a leyendo a Soledad, leyendo a César, leyendo a Mario, leyendo a Almudena. Leyendo. En la escuela nos miramos a los ojos y nos preguntamos: ¿qué es lo importante? ¿Aprender a leer…
-
Vocazión, pero a lo tuyo costau (Heraldo Escolar)
Surte en a conversazión un tema que nunca dixa indiferén: a vocazión en educazión. Muitos dozens defienden que en isto de mostrar tener vocazión ye substanzial y trobar-te con belún que no la tiene devanta irremeyables sospeitas. Se fa bandera d’iste conzepto como argumento irrefutable. Imbatible. A ista postura tan popular añadimos que vivimos a l’amparo d’o que Manuel F. Navas clama “termins eterios”, entre os cuals siñala a “pasión” u o/o “compromiso”. Y propongo atros como a “bogalería” u a “inspirazión”, que se pretenden vincular a lo grau de profesionalidad nezesario pa estar buenos dozens. Confieso que nunca m’he sentiu comodo fablando de vocazión. Pa esplicar semellán irreverenzia tos…










































